Duitsland heeft een andere uitgangspositie dan Nederland. In Duitsland stoken ze momenteel voor een groot gedeelte op bruinkool. Op aardgas overstappen is voor hen dus een (relatief) duurzame stap. In Duitsland geeft men echter ook toe dat deze overstap op aardgas een tussenstap is. Op den duur zal Duitsland ook van het aardgas af gaan. Nederland heeft bepaald dat het aardgasvrij zal moeten worden om het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 te halen. Ook Duitsland zal uiteindelijk dus van het aardgas af gaan.

Tijdens het opstellen van de Warmtevisie Leeuwarden was er een klankbordgroep waarin meerdere partijen kritisch met de gemeente meekeken op het gebied van deze vraagstukken. Verder is er veel ruimte voor inwoners om mee te denken wanneer de gemeente de wijken en dorpen in gaat om tot een concreter buurtplan en de uitvoering hiervan te komen. Op het moment, waarop de gemeente de wijken en dorpen in gaat, komt er dus zeker een burgerdenktank waarin inwoners kunnen mee praten.  

De gemeente maakt jaarlijks met woningcorporaties Elkien en WoonFriesland afspraken. Hierin staan onder andere afspraken over wat de woningcorporaties moeten doen om huizen energiezuiniger te maken. Verder wordt er met deze woningcorporaties ook overlegd over hoe zij kunnen helpen met het aardgasvrij maken van woningen. In meerdere gebieden in Leeuwarden hebben de woningcorporaties al voor aardgasvrije woningen gezorgd. 

In een gebied met veel huur- en koopwoningen door elkaar, moet met zijn allen besloten worden wat de beste alternatieve warmteoptie is met betrekking tot aardgasvrij wonen. Hierin is zijn continue gesprekken en overleg tussen de verschillende bewoners en betrokken partijen erg belangrijk. 

De eerste generatie warmtepompen maakte inderdaad volgens sommige gebruikers veel lawaai. Door innovatie wordt dit probleem echter steeds verder verholpen. Fabrikanten van warmtepompen zijn hier mee bezig. Daarnaast kunnen er ook isolerende maatregelen getroffen worden om het geluidsniveau van de warmtepomp terug te dringen. Voor het geluidsniveau van warmtepompen bestaat al wetgeving. Hierop kan de gemeente eventueel handhaven.

Het klopt dat er momenteel onderzocht wordt of aardwarmte (geothermie) een duurzame alternatieve warmtebron voor de stad Leeuwarden kan zijn. Meer informatie over dit onderzoek en project vindt u via Warmte van Leeuwarden.

Er zullen meer elektriciteitskabels gelegd gaan worden. Dit kan zorgen voor enige kortstondige overlast, omdat straten opengebroken moeten worden. Beheerders van het elektriciteitsnet doen echter hun best om de meeste overlast voor bewoners weg te nemen en hier tijdig over te communiceren.

Op sommige plekken zit het elektriciteitsnet inderdaad op de limiet van wat het aan kan. De netbeheerder is al bezig om problemen te voorkomen. De toenemende vraag naar elektriciteit en dus meer druk op het elektriciteitsnet, is ook de reden voor de gemeente om samen met inwoners te kijken welke buurten het kansrijkst zijn om geheel elektrisch verwarmt te worden. Het kan en hoeft niet allemaal tegelijk. Hierdoor kan de netbeheerder ervoor zorgen dat het elektriciteitsnet in die gebieden hierop voorbereid wordt.

Voor oudere woningen zijn er ook zeker mogelijkheden tot verduurzaming. Het is wel lastiger om bestaande oudere woningen, die vaak slecht geïsoleerd zijn, van het aardgas af te halen. Bij deze woningen is isolatie een belangrijke eerste stap, zodat er minder warmte nodig is en het comfort verhoogd wordt. Doordat er vaak meer maatregelen nodig zijn om de woning te verduurzamen/aardgasvrij te maken, kan dit relatief duur uitvallen. Om het betaalbaar te houden, kunt u kijken wat er aan regelingen beschikbaar zijn en/of wat er mogelijk is voor monumentale panden.

Alle financieringsopties en subsidiemogelijkheden vindt u op de pagina Financiering en Subsidies.
Dit zijn landelijke, provinciale en gemeentelijke regelingen die gebruikt kunnen worden voor de energietransitie. De gemeente Leeuwarden biedt zelf de duurzaamheidslening aan. 

Van tevoren wordt onderzocht hoeveel warmte nodig is in de verschillende buurten. Sommige gebouwen kunnen met een lagere temperatuur prima verwarmd worden en anderen hebben meer warmte nodig. Daarom wordt er van tevoren goed gekeken naar de plek van het gebouw in het warmtenet en het warmteniveau dat het gebouw nodig heeft. Daarnaast wordt in het contract met het warmtebedrijf afgesproken wat zij als minimale temperatuur moeten leveren. We gaan ervan uit dat ze dat naleven.

Nu zijn de kosten voor warmte via een warmtenet gelijk aan de kosten voor aardgas. Dit is wettelijk aan elkaar gekoppeld en omdat er een ‘niet-meer-dan-anders’ principe geldt. In de vergelijking met de kosten voor aardgas, wordt vaak vergeten dat bij de vergelijking van kosten ook reserveringen voor afschrijving en jaarlijks onderhoud voor het warmtenet wordt gerekend. Dat alles zit verrekend in het vastrecht. Dat maakt uiteindelijk de investeringen en kosten gelijk.

Technisch gezien kan dit. Het is op dit moment echter niet betaalbaar te organiseren dat er meerdere leveranciers op één warmtenet zitten. Het warmtenet zal echter wel openstaan voor energie van restwarmte bronnen, mits het warmtenet deze energie kwijt kan. Zo zou er toch energie via andere partijen het warmtenet op kunnen. De landelijke discussie hierover loopt nog en zal in de nog komende Warmtewet worden geregeld.

Op de Kansrijke buurten Kaart staan per buurt de voorlopige kansrijkste alternatieve warmte opties voor uw buurt. De alternatieven voor aardgas die op deze kaart te zien zijn, staan nog niet vast. Dit is wat voorlopig als kansrijkste alternatief wordt gezien op basis van beschikbaarheid en technische mogelijkheden in uw buurt. Deze alternatieve warmteopties worden nog samen met alle inwoners in de buurten verder besproken en uitgewerkt in wijkplannen op maat.

De aanpassingen aan de woning blijven zo klein mogelijk. De Cv-ketel wordt natuurlijk wel vervangen voor een vervangende set die op het warmtenet wordt aangesloten. Waarschijnlijk zal er in verschillende buurten op een verschillend warmteniveau worden aangesloten. Bij nieuwbouwwoningen, wordt vaak al gebruik gemaakt van lage temperatuur verwarming, zoals vloer, wand of plafondverwarming of laag temperatuur radiatoren.

Ruim 4% van de woningen en bedrijven in de gemeente Leeuwarden is aardgasvrij. Dit aantal loopt ieder jaar op. (Bron:CBS)

Er zijn verschillende energieleningen beschikbaar daarmee kunt uw investeringen op verschillende manieren financieren. Bekijk de mogelijkheden op dit energieloket Financiering en subsidies

Er zijn verschillende redenen waarom we stoppen met het gebruik van aardgas en overstappen op andere energiebronnen. In de gemeente Leeuwarden gebruiken we met zijn allen veel aardgas. Aardgas zorgt voor een groot deel van de CO2- uitstoot. En dus voor de opwarming van de aarde. We hebben afgesproken dat we overstappen naar andere, duurzame energiebronnen. Door over te stappen op andere vormen van energie zoals geothermie, all electric of zonne-energie kunnen we de CO2- uitstoot verminderen.

Bovendien raakt het Nederlandse aardgas een keer op, denk hierbij aan de problematiek in Groningen. Dat betekent dat er meer aardgas nodig is uit andere landen, bijvoorbeeld Rusland. Dat kost dan meer om dat naar Nederland te brengen. Daarnaast stijgen de energieprijzen waarschijnlijk elk jaar door verhoging van de CO2- belasting.

Het gemiddelde gasverbruik van huishoudens is ongeveer 1.300 m3 per jaar. Hiervan gaat zo’n 80% naar verwarming en 20% naar warm water, vooral voor douchen. Een klein percentage wordt maar gebruikt om mee te koken. Hoeveel gas een huishouden verbruikt is afhankelijk van het soort huis en het gasverbruik, het bouwjaar, isolatie, het gebruik van verwarming en het gebruik van water.

Waterstof wordt vaak genoemd als mogelijkheid om aardgas te vervangen. Deze techniek is op dit moment nog volop in ontwikkeling, maar het zal  wel even duren voor het op grote schaal beschikbaar is. Een van de grote uitdagingen is nog de productie. Om waterstof te maken, heb je erg veel elektriciteit nodig. En als je die elektriciteit niet duurzaam opwekt, is waterstof geen schoon alternatief voor aardgas.

Dat kan zeker, neem bijvoorbeeld eens een kijkje op onze pagina https://energieloketleeuwarden.nl/stappenplan-aardgasvrij-wonen/

De eigenaar van de woning is degene die de kosten van de overstap naar een duurzaam alternatief betaalt. Als u huurder bent en wilt overstappen, moet u dit in overleg met de verhuurder doen. We begrijpen dat de verandering aan de woning (financiële) gevolgen hebben, daarom zijn wij continu met het Rijk in overleg over financiële regelingen en subsidies.

Bent u benieuwd naar de subsidie mogelijkheden? neem dan eens een kijkje op: Financiering en subsidies

Dit is afhankelijk van hoe u woont, waarvoor u gas gebruikt en de aardgasvrije techniek waarvoor u kiest. Als er een grote renovatie nodig is, zijn er waarschijnlijk meer investeringen nodig. Als er een grote renovatie nodig is, zijn er waarschijnlijk meer investeringen nodig. Tegenover deze investeringen staan vaak weer besparingen, zoals bij het isoleren van uw woning. Door goed te isoleren kunt u energie besparen en dus kosten. Bovendien zijn er manieren om zelf energie op te wekken. Bijvoorbeeld door zonnepanelen te plaatsen.

Wilt u meer informatie over de subsidie mogelijkheden? neem dan eens een kijkje op: Financiering en subsidies

Meewerken aan een alternatief voor aardgas is op dit moment nog geheel vrijwillig. Dit betekent dat de gemeente Leeuwraden op dit moment jouw gas nog niet verplicht kan afsluiten. Dit gaat de komende jaren waarschijnlijk wel veranderen Over een aantal jaar kan de gemeenteraad een besluit nemen om een wijk van het gas af te sluiten als er sprake is van een goed alternatief. Nu meedoen kan daarom aantrekkelijk zijn.

Stap voor stap wordt de gemeente Leeuwarden aardgasvrij. Nieuwbouwwoningen worden gebouwd zonder gasaansluiting. Maar ook bestaande woningen stappen over op andere energiebronnen, alle gemeenten in Nederland moeten voor 2021 een transitievisie warmte maken. Deze visie beantwoord vragen als: welke aardgas loze techniek kun je het beste waar gebruiken? Wat kost dit en wanneer gaat een buurt van het aardgas? dit gebeurt in samenwerking met inwoners, bedrijven en andere betrokkenen. Het is belangrijk om per gebied te kijken wat werkt. Iedere buurt is anders en heeft daarom een andere aanpak nodig.

Meer informatie over de transitievisie warmte en het proces om tot een visie te komen is te vinden bij de vraag: Wat is de transitievisie warmte?

Als huurder bent u in eerste instantie afhankelijk van uw verhuurder. Als er concrete plannen zijn neemt de verhuurder contact met u op. U hoeft als huurder zelf nog niet aan de slag, maar dat mag wel.

U kunt ook altijd contact op nemen met een van de energiecoaches om de eerste duurzame stappen te zetten: Gratis energiecoach aan huis

Ook gebouwen en appartementencomplexen moeten voor 2050 aardgasvrij zijn. Als lid van een VVE moet je samen met je medebewoners op zoek naar de beste oplossing. Welke maatregelen nodig zijn verschilt per VvE. Heeft u vragen over wat u als VVE kan doen? neem dan eens een kijkje op de VVE pagina: VvE’s

Dit hangt vooral af van uw huis, en hoe goed het geïsoleerd is. Hoe beter een huis geïsoleerd is hoe beter een warmtepomp toepasbaar is, denk hierbij aan vloer, muur of dak isolatie.

Een warmtepomp warmt het verwarmingswater meestal op van 35 tot 55 graden, een cv-ketel staat meestal afgesteld op 60 tot 80 graden. Een warmtepomp werkt dus met een lagere temperatuur. Daarmee kan je huis toch snel genoeg warm worden mits goed geïsoleerd, en als je radiatoren of de vloerverwarming (je afgiftesysteem) hiervoor geschikt zijn.

Wanneer welke wijk van het aardgas af zou kunnen, en wat het alternatief voor aardgas eventueel kan worden komt te staan in de transitievisie warmte. Deze transitievisie warmte wordt eind dit jaar vastgesteld door de gemeenteraad.

Als de CV-ketel aan vervanging toe is voordat de woning is aangesloten op een ander alternatief dan is het een oplossing om een CV-ketel te huren tijdens de overbruggingsperiode.  Soms is het ook mogelijk een gereviseerde CV-ketel met garantie te kopen. Het kan goedkoper zijn dan een nieuwe CV-ketel.

Ook met een nieuwe CV-ketel kun je al een eerste stap zetten richting aardgasvrij zoals een CV-ketel, gecombineerd met een zonneboiler of hybride warmtepomp.

Als u bij een woningcorporatie huurt is de corporatie diegene die beslist over veranderingen aan de woning. Huurt u van een particuliere woningeigenaar dan zal deze eigenaar zelf investeren om de woning aardgasvrij te maken.

Dat hangt af van verschillende factoren. Bijvoorbeeld of er plannen zijn om de openbare ruimte op te knappen. Maar ook als de waterleidingen, riolering of elektriciteitsnetten vernieuwd moeten worden, kan dit een goed moment zijn om de buurt gelijk aardgasvrij te maken. Per buurt wordt onderzocht wat een logisch moment is om over te stappen. Hierbij hebben we ook gekeken naar de geschikte alternatieven voor een buurt. Dit wordt weergegeven in de transitievisie warmte.

Meer informatie over de transitievisie warmte en het proces om tot een visie te komen is te vinden bij de vraag: Wat is de transitievisie warmte?

Als je niet meer bent aangesloten op het gasnet, kan je ook niet meer koken op gas. Je zal over moeten stappen op een elektrische manier van koken. De meest veilige en energiezuinige optie is koken op inductie. Koken op inductie heeft daarbij veel andere voordelen, zo is koken op inductie sneller, makkelijker schoon te maken en veiliger. Het gasfornuis kan alleen blijven staan als je kan overstappen op groen gas.

Als je je huis verkoopt, moet je zorgen voor een energielabel bij dat huis. Een huis met een A-label is het meest energiezuinig. Een huis met een G-label is het minst energiezuinig. Beetje bij beetje merk je dat mensen bij de koop van een woning steeds meer letten op het energielabel. Onderzoek laat zien dat bij huizen met een hoger energielabel de verkoopprijs 2% hoger ligt dan bij vergelijkbare huizen met een lager energielabel. Ook staan deze huizen gemiddeld minder lang te koop. Investeren in een duurzaam huis, kan zich dus terugbetalen bij de verkoop. Men verwacht dat deze invloed in de toekomst nog groter wordt.

Het aardgasvrij maken van uw woning levert winst op voor het klimaat. En het geeft jou een prettiger en comfortabel huis om in te wonen, en het kan voor een lagere energierekening zorgen.

Nee, u bent niet verplicht om voor het toekomstige voorkeursalternatief te kiezen. Wij gaan aan de hand van de uitgangspunten onderzoeken wat de beste oplossing is voor uw buurt. We houden hier onder andere rekening met het woningtype dat het meest voorkomt in een buurt en of er al een warmtenet of andere warmtebron dichtbij uw buurt ligt. Als uw woning afwijkt van het meest voorkomende woningtype in uw buurt, kan het zo zijn dat een andere warmteoptie mogelijk meer geschikt is voor uw woning. Bijvoorbeeld wanneer uw woning veel later of juist veel eerder gebouwd is. Maar ook wanneer uw woning wel overeenkomt met andere woningen uit de buurt bent u vrij om een ander alternatief te kiezen. U kunt zelf bepalen op welk duurzaam alternatief voor aardgas u overstapt.

Ja, dat kan. Het voorkeursalternatief dat in de eerste transitievisie warmte op de kaart komt te staan is het beste alternatief voor de buurt met de kennis die we op dat moment hebben. De ontwikkelingen gaan echter snel. Daarom herzien we de transitievisie warmte iedere 5 jaar. Op die manier kunnen we nieuwe ontwikkelingen in de techniek en kosten verwerken en waar nodig het alternatief voor aardgas in een buurt bijstellen.

Nee, de warmteoptie die op de kaart komt is op dat moment het voorkeursalternatief voor uw buurt als geheel. Dat is gebaseerd op de onderzoeken die we tot dan toe hebben uitgevoerd. De ontwikkeling in de techniek, maar ook in de kosten gaan snel. Daarom herzien we de transitievisie warmte iedere 5 jaar. Zo kunnen we nieuwe ontwikkelingen verwerken en de denkrichting per buurt bijstellen waar dit nodig is.

De binnenstad van Leeuwarden is niet alleen boven de grond, maar ook onder de grond dichtbebouwd. In de binnenstad liggen enorm veel kabels en leidingen onder de grond. Daardoor is het lastig om bijvoorbeeld een warmtenet een plekje te geven in de ondergrond. Daarnaast is het lastig om bestaande woningen die slecht geïsoleerd zijn van het aardgas af te halen, bij deze woningen is isolatie een belangrijke eerste stap.

Leeuwarden heeft nog geen transitievisie warmte, eind 2021 moet die er zijn. maar een transitievisie warmte is een visie dat op hoofdlijnen richting gaat geven aan de overstap naar aardgasvrije gemeente. We gaan onderzoeken hoe de gemeente Leeuwarden het beste aardgasvrij kan worden en wat de beste oplossing is voor uw buurt. Dit gaan we doen op basis van verschillende uitgangspunten die we samen met u gaan vormgeven. In de loop van 2021 komt er een enquête en dialoog avonden om deze uitgangspunten op te halen.